ทศนิยมและเศษส่วน
1. การเปรียบเทียบทศนิยม ทำได้โดยเปรียบเทียบจำนวนหน้าจุดทศนิยมเช่นเดียวกับการเปรียบเทียบจำนวนนับ ถ้าจำนวนหน้าจุดทศนิยมเท่ากัน จึงเปรียบเทียบจำนวนหลังจุดทศนิยมตั้งแต่ทศนิยมตำแหน่งที่หนึ่งเป็นต้นไป
เช่น 7.315 มากกว่า 7.128
2. การบวกหรือการลบทศนิยม ทำได้โดยนำจำนวนที่อยู่ในหลักเดียวกันมาบวกกันหรือลบกัน
เช่น 2.501 + 4.205 = 8.706
14.789 - 11.273 = 3.516
3. การคูณทศนิยม เพื่อความสะดวกทำได้โดยละจุดทศนิยม แล้วนำมาคูณกันเช่นเดียวกับการคูณจำนวนนับ ผลคูณที่ได้จะมีจำนวนตำแหน่งของทศนิยมเท่ากับผลบวกของจำนวนตำแหน่งของทศนิยมที่นำมาคูณกัน
เช่น 3.24 x 4.37 = 14.1588
4. การหารทศนิยม ทำได้โดยทำตัวหารให้เป็นจำนวนนับก่อน แล้วจึงหาผลหาร
เช่น 9.21 ÷ 0.03 = 921 ÷ 3 = 307
5. การเปรียบเทียบเศษส่วน ถ้าตัวส่วนไม่เท่ากัน ให้ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน แล้วจึงเปรียบเทียบโดยพิจารณาตัวเศษ เศษส่วนใดที่ตัวเศษมากกว่าเศษส่วนนั้นจะมากกว่า
เช่น
6. การบวกเศษส่วนและการลบเศษส่วน ถ้าตัวส่วนไม่เท่ากัน ให้ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน โดยอาจทำให้ตัวส่วนของแต่ละจำนวนเท่ากับ ค.ร.น. ของตัวส่วนทั้งหมด แล้วจึงหาผลบวกหรือผลลบ
เช่น
7. การคูณเศษส่วน ทำได้โดยนำตัวเศษคูณกับตัวเศษ และตัวส่วนคูณกับตัวส่วน หรือถ้าตัวเศษและตัวส่วนมีตัวหารร่วมควรนำตัวหารร่วมมาหารทั้งตัวเศษและตัวส่วนก่อน แล้วจึงหาผลคูณ
เช่น
8. การหารเศษส่วน ทำได้โดยการคูณเศษส่วนที่เป็นตัวตั้งด้วยส่วนกลับของตัวหาร
เช่น
Youtube link
อ้างอิง : สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. 2562. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1. 7. กรุงเทพมหานคร
ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัดท้ายบทที่ 3 หนังสือเรียนวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ม. 1 เล่ม 1 พ.ศ. 2560 (หลักสูตร 2551)
เฉลยแบบฝึกหัด ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัดท้ายบทที่ 3
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 (ตามหลักสูตรแกนกลาง พ.ศ. 2551) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ ISBN 978-616-362-779-7สรุป คณิตศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 บทที่ 3 เลขยกกำลัง
1. เลขยกกำลัง
เมื่อ a เป็นจำนวนใดๆ และ n เป็นจำนวนเต็มบวก
เลขยกกำลังที่มี a เป็นฐาน (base) และ n เป็นเลขชี้กำลัง (exponent หรือ index)
เขียนแทนด้วย an มีความหมายดังนี้
an = a x a x a x a x ...x a
( a จำนวน n ตัว)
อ่านว่า " a ยกกำลัง n " หรือ "a กำลัง n" หรือ "กำลัง n ของ a"
4. สมบัติของการคูณเลขยกกำลัง
ถ้าฐานของเลขยกกำลังที่คูณกันเป็นจำนวนเดียวกัน และเลขชี้กำลังเป็นจำนวนเต็มบวก แล้วผลคูณที่ได้สามารถเขียนอยู่ในรูปเลขยกกำลังที่มีฐานเป็นจำนวนเดิม และมีเลขชี้กำลังเป็นผลบวกของเลขชี้กำลังของตัวตั้งกับเลขชี้กำลังของตัวคูณ
เมื่อ a เป็นจำนวนใดๆ และ m กับ n เป็นจำนวนเต็มบวก
am x an = am + n
เช่น 82 x 87 = 82 + 7 = 89
5. สมบัติของการหารเลขยกกำลัง
ถ้าฐานของเลขยกกำลังที่หารกันเป็นจำนวนเดียวกัน และเลขชี้กำลังเป็นจำนวนเต็มบวก แล้วผลหารที่ได้สามารถเขียนอยู่ในรูปเลขยกกำลังที่มีฐานเป็นจำนวนเดิม และมีเลขชี้กำลังเท่ากับเลขชี้กำลังของตัวตั้งลบด้วยเลขชี้กำลังของตัวหาร
เมื่อ a เป็นจำนวนใดๆ ที่ไม่เท่ากับ 0 และ m กับ n เป็นจำนวนเต็มบวก
am ÷ an = am - n
เช่น 76 ÷ 73 = 76 - 3 = 73
6. ตัวประกอบของจำนวนนับใด คือ จำนวนนับที่หารจำนวนนับนั้นลงตัว
เช่น ตัวประกอบทั้งหมดของ 14 คือ 1, 2, 7 และ 14
ตัวประกอบทั้งหมดของ 15 คือ 1, 3, 5 และ 15
7. จำนวนเฉพาะ คือ จำนวนที่มากกว่า 1 ที่มีตัวประกอบสองตัว คือ 1 และตัวมันเอง เช่น 2, 3, 5, 7, 11 และ 13
แต่ 1 ไม่ใช่จำนวนเฉพาะ เพราะ 1 มีตัวประกอบ เพียงตัวเดียว เท่านั้น คือ 1 นั่นเอง
8. ตัวประกอบเฉพาะ คือ ตัวประกอบที่เป็นจำนวนเฉพาะ
เช่น 2 และ 7 เป็นตัวประกอบเฉพาะของ 14
3 และ 5 เป็นตัวประกอบเฉพาะของ 15
9. การแยกตัวประกอบของจำนวนนับ คือ การเขียนแสดงจำนวนนับนั้นในรูปการคูณของตัวประกอบเฉพาะ
เช่น 10 = 2 x 5
100 = 2 x 2 x 5 x 5
10. สัญกรณ์วิทยาศาสตร์ (scientific notation) เป็นการเขียนจำนวนในรูปการคูณที่มีเลขยกกำลังซึ่งมีฐานเป็นสิบและมีเลขยกกำลังเป็นจำนวนเต็ม โดยมีรูปทั่วไปเป็น A x 10n เมื่อ 1 ≤ A < 10 และ n เป็นจำนวนเต็ม
เช่น
ดวงอาทิตย์มีปริมาตรประมาณ 1.4 x 1018 ลูกบาศก์กิโลเมตร
โลกมีมวลประมาณ 6 x 1024 กิโลกรัม
อ้างอิง : สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. 2562. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1. 7. กรุงเทพมหานคร
ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.3 ข หนังสือเรียนวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ม. 1 เล่ม 1 พ.ศ. 2560 (หลักสูตร 2551)
เฉลยแบบฝึกหัด ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.3 ข
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 (ตามหลักสูตรแกนกลาง พ.ศ. 2551)
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ
ISBN 978-616-362-779-7
ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.3 ก หนังสือเรียนวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ม. 1 เล่ม 1 พ.ศ. 2560 (หลักสูตร 2551)
เฉลยแบบฝึกหัด ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.3 ก
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 (ตามหลักสูตรแกนกลาง พ.ศ. 2551)
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ
ISBN 978-616-362-779-7
ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.2 ข หนังสือเรียนวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ม. 1 เล่ม 1 พ.ศ. 2560 (หลักสูตร 2551)
เฉลยแบบฝึกหัด ตัวอย่างการทำแบบฝึกหัด 3.2 ข
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 (ตามหลักสูตรแกนกลาง พ.ศ. 2551)
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ
ISBN 978-616-362-779-7
สัญกรณ์วิทยาศาสตร์ (scientific notation)
สัญกรณ์วิทยาศาสตร์ เป็นการเขียนจำนวนในรูปการคูณที่มีเลขยกกำลังซึ่งมีฐานเป็นสิบและมีเลขยกกำลังเป็นจำนวนเต็ม โดยมีรูปทั่วไปเป็น A x 10n เมื่อ 1 ≤ A < 10 และ n เป็นจำนวนเต็ม
เช่น
ดวงอาทิตย์มีปริมาตรประมาณ 1.4 x 1018 ลูกบาศก์กิโลเมตร
โลกมีมวลประมาณ 6 x 1024 กิโลกรัม
อ้างอิง : สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. 2562. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1. 7. กรุงเทพมหานคร
จำนวนเฉพาะ
คือ จำนวนที่มากกว่า 1 ที่มีตัวประกอบสองตัว คือ 1 และตัวมันเอง
เช่น 2, 3, 5, 7, 11 และ 13
แต่ 1 ไม่ใช่จำนวนเฉพาะ เพราะ 1 มีตัวประกอบ เพียงตัวเดียว เท่านั้น คือ 1 นั่นเอง
วีดีโอที่ช่องยูทูป
การแยกตัวประกอบ
การแยกตัวประกอบของจำนวนนับ คือ การเขียนแสดงจำนวนนับนั้นในรูปการคูณของตัวประกอบเฉพาะ
เช่น 20 = 2 x 2 x 5
30 = 2 x 3 x 5
วีดีโอที่ช่องยูทูป
ตัวประกอบเฉพาะ
ตัวประกอบที่เป็นจำนวนเฉพาะ เรียกว่า ตัวประกอบเฉพาะ
เช่น 2 และ 5 เป็นตัวประกอบเฉพาะของ 10
3 และ 5 เป็นตัวประกอบเฉพาะของ 15
ตัวประกอบของจำนวนนับ
ตัวประกอบของจำนวนนับใด คือ จำนวนนับที่หารจำนวนนับนั้นลงตัว
เช่น ตัวประกอบทั้งหมดของ 8 คือ 1, 2, 4 และ 8
ตัวประกอบทั้งหมดของ 9 คือ 1, 3 และ 9